Sunday 10 January 2010

Pray or Prey!


یکی از گرفتاری های من در نوشتن درباره سینما ترجمه فارسی اسم فیلم هاست. مشکل این جاست که چون این فیلم ها همیشه با نام فرنگیشان در یاد من زنده اند هیچ وقت به فکر معادل درست فارسی شان نبوده ام و در بسیاری موارد ترجمه های فارسی به نظر نه تنها نازیبا که در تضاد با معنای اصلی یا آهنگ و وزن خاص آن بوده اند و البته هیچ کاری هم نمی شود کرد. یا باید مثل شمیم بهار همه را به لاتین نوشت و یا باید مثل فرانسوی ها به اسم نمایش عمومی فیلم ها اکتفاء کرد و مثلاً خجالت نکشید که اسم فیلم حرف میم به نشانه مرگ هیچکاک در فارسی پله پنجم بوده و تازه اسمی که در این جا گفتم به همین صورت هم نمی آید و می نویسند حرف ام به نشانه مرگ، یعنی انگلیسی و فارسی را قاطی می کنند و باقی به عهده تخیل تماشاگر. اما چیزی که باعث شد این اشاره مختصر را بکنم اشتباه شرم آورم در شماره آخر مجله فیلم (شماره 404) بود که در بخش بازخوانی ها فیلمی از کرنل وایلد را معرفی کردم که در پس کله ام به عنوان "نیکد پِری" می شناسم. وقتی چیزی می نویسم اسم همه فیلم ها را به فرنگی می آورم و درآخر جای آنها معادل درست را می گذارم و هرجا که نمی دانم در فارسی به فیلمی چه می گویند آن را بر دوش سردبیر یا ویراستار می گذارم. اشتباه من در این جا بود که در آخرین لحظه برای گذاشتن معادل فارسی به جای Prey تصور کردم با Pray روبرویم و طعمه عریان شد عبادت عریان. از آن طرف چون آدم های بینوای فیلم یکی یکی در مراسمی آیینی، توسط مشتی برهنه (!) کشته می شوند به خیال خودم کل قضیه معنایی هم داشت. واقعاً مایه شرمندگی است و از همه شما برای این خطای نابخشودنی عذرخواهی و از بهزاد رحیمیان که این نکته را تذکر داد تشکر می کنم.

1 comment:

  1. شمیم بهاراز اون نویسنده آوانگاردهای بوده که فقط یک دانه کتاب هم چاپ کرده..ولی کلی مطرح بوده...
    kave breton

    ReplyDelete