پاتر با میرنا لوی سرصحنه آقای بلندینگ |
نوشته شده برای فرهنگ کارگردانان روزنه (ویرایش بهزاد رحیمیان) در سال 2009.
اچ سی پاتر
(H. C. Potter)
تولد: 18 (در بعضي منابع 13) نوامبر 1904، نیویورک
مرگ: 31 می 1977، نیویورک
***
هنري (هنك) كادمن پاتر فارغالتحصیل رشته هنرهای دراماتیک از دانشگاه یِل بود. بين سالهاي 1927 تا 1935 در برادوی كارگرداني تئاتر ميكرد و مشهورترین کارش در این مقطع نمایش «ناقوسهای آدانو» بود که بعدها توسط هنری کینگ به فیلم برگردانده شد. ساموئل گلدوین در 1936 او را به هالیوود برد تا دشمن دوست داشتنی را کارگردانی کند. او در هاليوود برای دو دهه تقریباً سالی یک فیلم ساخت. مشهورترين فيلمهايش در دهه 1930 كابوي و بانو (1938) با شركت گري كوپر و مرل اوبرون – كه وقتي شروع به ساخت آن کرد، فقط 20 صفحه فیلمنامه نوشته شده بود - و داستان ورنون و آيرين كسل (1939) موزيكال فوقالعادهاي با فرد آستر و جينجر راجرز بودند. اما پاتر بهترين فيلمهايش را در دهه 1940 ساخت كه اولين آنها با شرکت زوج کمدین اولسن و جانسون، هلزاپاپين (1941، یونیورسال) نام دارد؛ نخستين فيلم پست مدرن سينما به معناي واقعي كلمه، با وجود آنكه حتي قبل از تولد مدرنيزم در سينما ساخته شده. نوشتهای در ابتداي اين کمدی/موزیکال گداریِ پیش از گدار میآید که هرگونه شباهت میان هلزاپاپین و یک فیلم کاملاً تصادفی است! اين فيلم ديوانهوار، دنیای سینما را از مرحله تولید تا نمایش به سخره میگیرد و سیر وقایع و شوخیهای آنارشیستیاش حتی از سرعت دریافت تماشاگر امروز نیز سریعتر است. در هلزاپاپين فیلمی در دل يك فیلم ديگر و باز فيلمي ديگر در دل آن ميآيد و همینطور مثل آینههای روبرو تا بینهایت. فيلم هر لحظه به يك ژانر رو ميكند: موزيكال، كمدي اسلپ استيك، رومانس و حتي وسترن، اما ديوانهوارتر از آن حرفهاست كه به يك ژانر يا يك داستان اكتفاء كند. تمام تكنيكهاي سينمايي را با تمسخر زير و رو ميكند: اسلوموشن، فست موشن، مياننوشته، عدم انطباق صدا و تصوير، كاتهاي بيجا و فاصله گذارانه، حرف زدن رو به دوربين و اشاره به فيلمهاي ديگر مثل همشهري كين.