Wednesday, 11 May 2011

Best Film Jazz Scores#6

بهترين موسيقي هاي متن جاز تاريخ سينما، بخش ششم

چاقو در آب (رومن پولانسكي، 1962)  كريستف كومِدا
كومِدا، آهنگسازي بزرگ و پيانيستي قابل، مهم‌ترين چهره موسيقي جاز مدرن در اروپاي شرقي و يكي از همكاران نزديك پولانسكي بود كه مرگ زودهنگامش - در همان سالي كه زن پولانسكي كشته شد - به همكاري درخشان آن دو خاتمه داد. موسيقي اين فيلم براي كوارتت نوشته شده و ساكسفون تنور نوازنده سوئدي، برت روزِن‌گِرن، همراهي كننده كومداست. او از كارهايي كه نوشتن‌شان را از سال 1957 آغاز كرده بود، در تكميل موسيقي چاقو در آب استفاده كرد و بعضي از آن‌ها با اجراهايي پخته‌تر در شاهكار او، آلبوم «آستيگماتيك» (1965)، ظاهر شدند كه براي بسياري از موسيقي دوستان يكي از نقاط غايي جاز مدرن اروپايي است. موسيقي چاقو در آب غريب و متهورانه است و با آن كه فضايي محزون را تداعي مي‌كند، سويينگ و تحرك شاداب كنندۀ آن به هيچ وجه از نظر دور نمانده است. تأثير جان كل‌تِرِين بر تك‌نوازي‌هاي ساكسوفون تنور يكي از نكاتي است كه حالا بيش‌تر از هر زماني قابل لمس است.

به قطعه اي از موسيقي كومدا براي فيلم گوش كنيد

Tuesday, 10 May 2011

Best Film Jazz Scores#5

بهترين موسيقي هاي متن جاز تاريخ سينما، پنج



بوي خوش موفقيت (الکساندر مکندریک، 1957)  المر برنستاین
برخلاف موسيقي متن مشهور المر برنستاين براي مرد بازوطلایی، اهمیت فیلم بيشتر از آن‌كه در تصنیف‌های برنستاین باشد، در اجرای کوئینتتِ چیکو همیلتون است. موسيقي جاز در اين‌جا بيشتر براي تداعي محيط سرسام آور شهري و دنياي قدرت و فساد روزنامه‌نگاري نيويورك به كار رفته است، و بيشتر نوعي ساندافكت است تا ساوندتِرك. موسيقي برنستاين از يك اركستر جاز (با بعضي از بهترين نوازندگان غرب آمريكا مثل كانتي كاندولي و باب كوپر)، به اضافه شانزده ساز زهي تشكيل شده است و در نقطه مقابل آن گروه پنج نفره چيكو هميلتون (كه خودش نوازنده طبل است، به اضافه گيتار، باس، چِلو و فلوت) موسيقي بخش‌هاي كم سروصداتر فيلم را اجراء كرده و در صحنه‌اي در اوايل فيلم هم ظاهر مي‌شوند. تم تصنيفي هميلتون و فرد كتز براي توني كرتيس يك قطعه polytonal است كه به تكميل شخصيت پيچيده او كمك مي‌كند. در همان سال، مجله پيشروي Downbeat موسيقي اين فيلم را به‌‌عنوان بهترين كار جاز سال براي سينما برگزيد.


سكانسي از فيلم، در يك بار، كه كوئينتت چيكو هميلتون در فيلم ظاهر مي شود را ببينيد


به قطعۀ «خداحافظ عزيز» از موسيقي متن فيلم - كار چيكو هميلتون - گوش كنيد

Saturday, 7 May 2011

Best Film Jazz Scores#4

بهترين موسيقي هاي متن جاز تاريخ سينما، چهار

 
راننده تاكسي (مارتين اسكورسيزي، 1976)  برنارد هِرمان
موسیقی درخشان این فیلم، بی‌نیاز از توضیح و معرفی، کاملاً در چهارچوب موسیقی جاز نمی‌گنجد، اما هم چنان برای بسیاری صدای ساکسفون آلتوی آن یادآور تنهایی تراویس است. برنارد هرمان، در آخرین کار خود، ارکستراسیون فیلم‌های کلاسیک را با ساختار جاز بازآفرینی کرده و در کنار آن هنوز رنگ‌آمیزی‌های برآشوبنده کارهایی که برای هیچکاک انجام داده را نيز می‌توان شنید. خود هرمان هرگز کار ضبط شده را نشنید و دو روز بعد از اتمام کار درگذشت. تک‌نوازی آلتو کار رانی لانگ است.

به موسيقي عنوان بندي فيلم گوش كنيد

Friday, 6 May 2011

Best Film Jazz Scores#3


بهترين موسيقي هاي متن جاز تاريخ سينما، سه


نشاني از شر (اورسن ولز، 1958)  هنري منسيني
منسيني در دهه 1950 به‌خاطر موسيقي‌هاي جاز مشهوري كه براي سريال‌هاي محبوب تلويزيوني مي‌ساخت، خواهان زيادي هم در سينما پيدا كرده بود. موسيقي او براي آخرين فيلم آمريكايي ولز، تأثير كارهاي لاتين ديزي گيلسپي، ترومپت‌نواز شهير جاز، را نشان مي‌داد، اگرچه براي انطباق با داستان و روح زمانه، راك اندرول و بلوز نيز در فيلم به كار رفته‌اند. موسيقي منسيني مانند فيلم ولز هيجان انگيز و پرهياهو و مضطرب كننده است و عجيب است كه چطور او صداي سرخوشانه كارهاي تلويزيوني‌اش – در اوج آن، تم پلنگ صورتي و پيتر گان – را كنار گذاشته و سازهاي بادي را چنين گستاخانه به كار برده است. فرانسوا تروفو يكي از مدافعان سرسخت موسيقي منسيني براي اين فيلم بود.


نوازندگان عبارتند از:
 ترومپتيست ها: ري لين، كنراد گوزو، پيت كاندولي
ساكسفون تنور: پلاس جانسون
ساكسفون باريتون: ديو پِل
پيانو: ري شرمن
گيتار: بارني كسل
باس: رالي بانداك
طبال: شلي مان
كونگاس: مايك پاچيكو
بونگوس: جك كوستانزو
البته همه آن ها در قطعه اي كه انتخاب كرده ام حاضر نيستند

قطعه «انعكاس» را از موسيقي متن نشاني از شر بشنويد


Wednesday, 4 May 2011

Best Film Jazz Scores#2

بهترين موسيقي هاي متن جاز تاريخ سينما، دو


در كمال خونسردي (ريچارد بروكس، 1967)  كوئينسي جونز
يكي از متهورانه‌ترين فيلم‌ها و موسيقي‌هاي دهه 1960 در بازسازي ماجراي دو قاتلي كه در كمال خونسردي خانواده‌اي را قتل عام كردند. كوئينسي جونز در كمال حيرت (و خونسردي) از ساز خنثاي باس براي اجراي تم‌هايي اصلي فيلم استفاده كرده كه با اجراي خارق‌العادۀ ري براون عرق سردي بر پيشاني بيينده مي‌نشاند. جونز در طول فيلم تنها به جاز اكتفاء نمي‌كند و از موسيقي‌ كانتري، بلوز و حتي سازهاي هندي هم در تركيب فيلم استفاده مي‌كند.

به قطعۀ «كاغذ اعدام» از موسيقي متن در كمال خونسردي گوش كنيد


Monday, 2 May 2011

Best Film Jazz Scores#1

بهترين موسيقي هاي متن جاز تاريخ سينما ، يك

 
تشريح يك جنايت (اتو پره‌مينجر، 1959)  دوك الينگتون

درامي دادگاهي كه در آن جيمز استوارت به جز وكالت، ماهي‌گيري و حاضرجوابي، پيانيست نيز هست. شايد مهم‌ترين و كليدي‌ترين موسيقي تصنيف شده در تاريخ سينما، توسط يكي از بهترين اركسترهاي همه دوران‌ها، اركستر الينگتون. كار الينگتون، و همكارش بيلي استِري‌هورن، نوشتن قطعاتي مناسب براي صحنه‌هاي مختلف فيلم، و در عين حال متناسب با شخصيت نوازنده‌هاي هر ساز در اركستر خودشان است. بهترين نمونه گفتگوي بين ترومپت نواخته شده با ميوت پلانژر (پلاستيكي نيم دايره‌اي كه مي‌توان صداي ترومپت را با آن كنترل كرد و شبيه صداي حرف زدن يك انسان كرد)، كلارينت و اركستر است. هيجان و اضطراب، مزاح و ترس، تنش و رهايي، همه به موازت هم در سازبندي، تك‌نوازي‌ها و رنگ‌آميزي خارق العاده اركستر شنيده مي‌شوند. انگار تمام شخصيت‌ها و درام اصلي فيلم پيشاپيش در اين مقدمه موسيقيايي معرفي شده‌اند. 



براي معرفي لي رميك و رفتار سبك‌سرانه و سؤال برانگيز او سولوي جاني هاجِز، در ساكسفون آلتو، انتخاب شده كه هميشه نوعي زناننگي توأم با وقار در خود دارد. رهبری ارکستر الینگتون به عهده جرالد ویلسون بوده است. خود الینگتون در نقشی کوتاه در فیلم ظاهر می شود. جیمز استوارت به کافه او می‌آید و با دوک پشت پیانو می‌نشیند. بقیه نوازندگان این صحنه ری نَنس، جیمی همیلتون، جیمی جانسون و جیمی وودی‌اند.

دوك الينگتون و جيمز استوارت در تشريح يك جنايت

Sunday, 1 May 2011

Peter Ibbetson


"It is a matter of critical insight that many great movie love stories - in whole or in part - involve separation of the lovers. A final embrace may suffice for standard fare. But the intrinsic nature of the screen (cross-cut close-ups) and of movie-going (us in the dark separated from them in the light) makes yearning and separation the most potent force. Of course, this is somewhat at odds with an audience and a business greedy for embraces, and more. But there is also the Romantic ideal that a love unrealized is eternal. Peter Ibbetson is one of the very few films to address that issue directly.    -- David Thomson, Gary Cooper (pp 45-46)