Toland the Painter

Two shots from The Westerner (William Wyler, 1940), cinematography by Gregg Toland. Paintings by Jean-François Millet (1814-1875) [The Angelus, 1857–59] and Frederic Remington (1861-1909) [Stampede, 1908.

Best Film Jazz Scores#12

بهترين موسيقي هاي متن جاز تاريخ سينما، بخش دوازدهم

 

سایه‌ها (جان کاساوتیس، 1958)  چارلز مینگوس، شفیع هادی

یکی از اولین نمونه‌های كاربرد موسیقی جاز در سينماي مستقل و يكي از اولين فيلم‌هايي كه در آن موسیقی مکمل زندگی شخصیت‌هایی است که می‌توان آن را "زندگی جاز" نامید. موسیقی مینگوس، به خصوص تک‌نوازی‌های باس و سولوی ساکسفون جکی مک لین برای دوربین روی دست و نماهای پر گرین فیلم کاساوتیس همان کاری را می‌کنند که موسیقی کول پورتر برای موزیکال‌های تکنی کالر متروگلدوین مایر می‌کرد.

موسيقي بداهه نوازي شده اين فيلم، تا جايي كه من مي دانم، هرگز به صورت يك آلبوم منتشر نشده. مشخصات تنها قطعه منتشر شده از آن در آلبوم «ضبط‌هاي كامل دبيوي مينگوس» از اين قرار است
Shafi Hadi (fl) Charles Mingus (p, per, voice) Dannie Richmond (d) Jimmy Knepper, Horace Parlan or Phineas Newborn Jr., Clarence Shaw (per)
NYC, late 1957 or 1958 or probably October, 1957
Untitled Percussion Composition Debut 12DCD 4402-2

Best Film Jazz Scores#11

بهترين موسيقي هاي متن جاز تاريخ سينما، بخش يازدهم

روابط خطرناكِ 1960 (رژه واديم، 1959)  جك ماري، تلانيوس مانك، آرت بليكي

وادیم یکی دیگر از خوره‌های جاز بود که حداقل در پنج فیلمش از اين موسیقی استفاده كرد. بيشتر موسيقي فيلم اجراي وارياسيون‌هاي مختلفي از يك كار تلانيوس مانك است (كه حدس مي‌زنم شفق با نِلي باشد كه در اصل براي زنش نوشته و در اين جا با كوارتت خودش آن را اجرا مي‌كند) و بقيه چند قطعه از گروه آرت بِلِيكي و سرانجام گروه دوك جوردن و كني دورام و بارني ويلن، كه در نقش خودشان در سكانس مهماني آخر فيلم بازي مي‌كنند. موسيقي مانك براي فيلم سنگين و بيش از حد پيچيده است، اما به هر حال اولين و آخرين باري است كه سينمادوستان شانس شنيدن موسيقي او را، روي پرده بزرگ، پيدا مي‌كنند. اگرچه امروز ایدۀ نمایش دنیای مدرن و روابط بی‌پرده جنسي، با همراهی جاز، امری بدیهی به نظر می‌رسد، اما واقعیت این است که فیلم وادیم یکی از اولین نمونه‌های موفق این تلفیق بود.

به قطعۀ «مساله اي نيست» ، نوشته شده توسط دوك جوردن، اجرا شده توسط آرت بليكي، گوش كنيد

Inapt Director Of The Week: Lowell Sherman

 Lowell Sherman

1885 - 1934

Best Film Jazz Scores#10

بهترين موسيقي هاي متن جاز تاريخ سينما، بخش دهم

دایره سرخ (ژان پیر ملویل، 1970)  اریک دمارسان

ملویل شاید تنها کارگردان تاریخ سینما باشد که در تمام فیلم‌هایی که پس از جنگ ساخته – منهای ارتش سایه‌ها - از موسیقی جاز استفاده کرده‌ است و تقريباً در بيشتر فيلم‌‌هاي او – به‌خصوص دایره سرخ - سكانسي از اجراي زنده موسيقي جاز در يك كافه يا كلوب شبانه وجود دارد. موسیقی فیلم ابتدا توسط میشل لگران تصنیف شد، اما اين كار ملويل را راضي نكرد و او از اریک دمارسان خواست تا كاري در حال و هواي آثار جان لوييس، به‌خصوص فيلم دشواري‌ها عليه فردا، انجام دهد. ملويل به درستي مي‌دانست كه دنیای آبی رنگ، سرد و محزون فیلم و چشم اندازهای گل آلود و آپارتمان‌های مدرن فیلم با صدای ویبرافون به نتيجه‌اي كه او مي‌‌خواست خواهند رسيد. موسيقي دمارسان، مینی‌مالیستی و مملو از احساساتی وصف ناپذیر و فرصتي مناسبی برای شنیدن پیانوی ژرژ آروانیتا است.  اين اثر درخشان را هم مثل ساير موسیقی متن‌های ملویل به سختی می‌توان جداگانه شنید، شاید به خاطر استفاده آنها از حداقل ساز و رابطه تنگاتنگی که با تصویر دارند. تقريباً همه جاي فيلم صداي موسيقي بسيار پايين ميكس شده است و بيشتر مثل صدايي است كه از دور دست شنيده مي‌‌شود. بي‌جهت نبود كه ملويل و دمارسان آن را «موسيقي مخفي» مي‌خواندند. ترومپت با ميوت (كه صدا را خفه و زير مي‌‌كند) نواخته مي‌شود و استفاده از ارگ و ويبرافون در حد لحظاتي گذرا، اما از نظر احساسي بي‌نهايت طولاني و گيراست.

تم اصلي فيلم - دمارسان

موسيقي رد شده لگران

Best Film Jazz Scores#9

بهترين موسيقي هاي متن جاز تاريخ سينما، بخش نهم

ميكي وان (آرتور پن، 1965)  ادي ساوتِر، استن گِتز

در عنوان‌بندي فيلم نام ساوتر به‌عنوان آهنگساز و گِتز به عنوان «بداهه‌نواز» آمده است، شايد تنها باري كه نام يك موزيسين با اين عنوان در فيلمي ظاهر شده است. ادی ساوتر یک ارکستر کامل جاز – با بعضی از بهترین نوازنده‌هایِ این موسیقی – به اضافه يك اركستر زهي را در پس‌زمینه کار، برای دادن مسیر درست به بداهه‌نوازي‌هاي گتز نگاه داشته است. موسيقي اين فيلم در واقع ادامه موفقيت آلبوم مشترك گتز و ساوتر در 1961، «فوكوس»، بود كه ساكسفون تنور را با اركستر زهي درآميخته بود و پلي بود بين موسيقي بارتوك و بداهه‌نوازي‌هاي جاز. ميكي وان از نظر روايي فيلمي است بسيار پيچيده، و البته تمام انتظارات پن درباره آن كاملاً برآورده نشده و پيچيدگي گهگاه به اغتشاش تبديل مي‌شود. اما تصوير غمگين و فلاكت زده فيلم از آمريكا در مقايسه با بيشتر فيلم‌هاي سال 1965 بسيار به واقعيت نزديك‌تر است.

به قطعۀ «تمام زندگي ام را در دستان تو گذاشتم» از موسيقي متن ميكي وان گوش كنيد

 

Oh Lily!

 

POV of Judge Roy Bean eventually meeting his beloved Lily Langtry as he's dying and the image is fading away. Four shots from The Westerner, directed by William Wyler, cinematography by Gregg Toland. 1940.

.

Best Film Jazz Scores#8

بهترين موسيقي هاي متن جاز تاريخ سينما، بخش هشتم

از نفس افتاده (ژان لوک گدار، 1959)  مارسیال سولال

انقلابی بزرگ در سینما، به اضافه انقلابی کوچک در موسیقی فیلم. تنها در ده دقيقه اول فيلم بيش از پنج نوع موسيقي شنيده مي‌شود. از موسيقي سينماي تجاري فرانسه، تا مدل ژرژ دلرو‌وار موسيقي موج نو، موسيقي جاز فيلم‌هاي گنگستري ملويل، موسيقي آمريكايي از راديو و بلاخره كاري كه سولال بر اساس شش ساز تصنيف كرده و به جاي دادن زمان‌ طولاني به هرساز، تركيب و اجراهاي كوتاه هرساز را به عنوان همراهي كننده تصاوير پرسكته و منقطع فيلم برگزيده است. توصيف اين كه موسيقي جاز چيست، حتي براي خود موزيسين‌ها هميشه دشوار بوده و معمولاً اين احساس كلي اثر است كه مشخص مي‌كند چقدر به روح جاز نزديك است. با اين نگاه موسيقي سولال، برخلاف ظاهر نامنسجم‌اش، يكي از بزرگ‌ترين همراهي‌هاي موسيقي جاز با تصاوير متحرك است.

به قطعۀ عشق و مرگ از موسيقي سولال براي از نفس افتاده گوش كنيد

Best Film Jazz Scores#7

بهترين موسيقي هاي متن جاز تاريخ سينما، بخش هفت

آخرين تانگو در پاريس (برناردو برتولوچي، 1972)  گاتو باربيري

يكي از بهترين موسيقي متن‌هاي تاريخ سينما كه اگرچه حول ساكسفون تنور باربيري آرژانتيني‌تبار شكل گرفته، اما مديون اركستراسيون بي‌نظير اليور نلسون نيز هست كه تم‌هاي جاز، تانگو و موسيقي كلاسيك را با هم تلفيق كرده است. تأثير لالو شيفرين، استاد باربيري كه در سال‌هاي نوجواني‌اش در آرژانتين در اركستر جاز او كار مي‌كرد، مسلم است.

دو بخش از موسيقي فيلم كه يكي نخستين بخشي كه مي شنويد تيتراژ فيلم است

Best Film Jazz Scores#6

بهترين موسيقي هاي متن جاز تاريخ سينما، بخش ششم

چاقو در آب (رومن پولانسكي، 1962)  كريستف كومِدا

كومِدا، آهنگسازي بزرگ و پيانيستي قابل، مهم‌ترين چهره موسيقي جاز مدرن در اروپاي شرقي و يكي از همكاران نزديك پولانسكي بود كه مرگ زودهنگامش - در همان سالي كه زن پولانسكي كشته شد - به همكاري درخشان آن دو خاتمه داد. موسيقي اين فيلم براي كوارتت نوشته شده و ساكسفون تنور نوازنده سوئدي، برت روزِن‌گِرن، همراهي كننده كومداست. او از كارهايي كه نوشتن‌شان را از سال 1957 آغاز كرده بود، در تكميل موسيقي چاقو در آب استفاده كرد و بعضي از آن‌ها با اجراهايي پخته‌تر در شاهكار او، آلبوم «آستيگماتيك» (1965)، ظاهر شدند كه براي بسياري از موسيقي دوستان يكي از نقاط غايي جاز مدرن اروپايي است. موسيقي چاقو در آب غريب و متهورانه است و با آن كه فضايي محزون را تداعي مي‌كند، سويينگ و تحرك شاداب كنندۀ آن به هيچ وجه از نظر دور نمانده است. تأثير جان كل‌تِرِين بر تك‌نوازي‌هاي ساكسوفون تنور يكي از نكاتي است كه حالا بيش‌تر از هر زماني قابل لمس است.

به قطعه اي از موسيقي كومدا براي فيلم گوش كنيد