شاعرانِ دشتها، غريبهها و باد: راهنماي كارگردانانِ وسترن
بخش اول: پدران
رائول والش
آثار والش چكيدة هيجان و رخوت خواندنِ دهها رمانهاي ارزان جيبي وسترن، جنايي و جنگي است. او بعد از كارگرداني شش وسترن صامت در 1930 براي اولين بار جان وين، و به روايتي وسترن ناطق، را كشف يا ابداع كرد. نام اين فيلم مسير بزرگ بود و از آنجا تا ترومپتي در دوردست (آخرين وسترن او در 1964) او هجده فيلم در اين ژانر ساخت كه از نظر ساختار، مضامين و زيبايي در تاريخ سينما بينظيرند.
وسترنهاي والش فيلمهايي زِبر، و در عين حال كاملاً خالصند. داستانها ساده آغاز ميشوند، اينگونه كه «خب او داشت در دشت پيش ميرفت كه يك دفعه...»، اما پيچيدگي تصاوير، نيروي سحرانگيز روايت و لايههاي متعددي كه والش از تاريخ و افسانه در وسترنهايش ميگنجاند آنها را به مهمترين نقاط ورود به ژانر، در مفهوم سنتياش، تبديل ميكند. از بين وسترنهاي او، تماشاي آنها چكمه به پا مردند (يا مرگ در راه انجام وظيفه) 1941، مردان رشيد (1955) معناي غايي سينمااسكوپ در ژانر وسترن، تلفيق وسترن، روانشناسي و نوآر در تحت تعقيب (1947) و يكي از بهترين فيلمهايي كه در هر ژانري، در هر زمان و مكاني ساخته شده، منطقه كلرادو (1949) پيشنهاد من است. همانطور كه قبلاً اشاره كردم اگر کارگردانی بتواند دربارۀ زندگی و مرگ داستانهای سینمایی نفسگیری روایت کند و اگر سبک او با بهترین نقاشان و شاعران و موزیسینهای هم عصرش پهلو بزند این اعجوبه شایستۀ نشستن در اوج است، چنان که رائول والش چنین بود و هست.
آلن دوان
آلن دوان در دوران صامت 166 وسترن ساخته است. اين ركورد باورنكردني – در حالي كه بيشتر اين فيلمها گم شدهاند – او را در ذهن سينمادوستان، بيهيچ درنگي، به يكي از بزرگترين خالقان ژانر در تاريخ سينما بدل ميكند. دوان همچنين 14 وسترن ناطق تهيه كرده كه مشهورترينهايش فيلمهايي است كه با تيم ثابت بنديكت بوگاس (تهيه كننده)، جان آلتُن (فیلمبردار)، لوییز فوربز (آهنگساز) و ون نِست پلگِلِیز (طراح صحنه) ساخته است. شاهكار جاودان او وسترن ضدمککارتی و معجزهآسای رگۀ نقره (1954) [Silver Lode] است. او همه دنیا را با ماجراجوییهای کتابهای دوشاهی تفسیر میکند و در وسترنهاي دهۀ1950اش گنجهای پنهان، عشقهای مرگبار و صحراهای بیآب و علف بهترين نمودار روايتگري رومانتیك در سینمای آمریکايند و سادگي و خلوصي كه در آنها ديده ميشود مخصوص فيلمهاي نخستين و آن معصوميت از دست رفته ژانر است.
No comments:
Post a Comment